Afzender gedefinieerd

“De tijd kent geen genade” is zowel de titel als het thema van dit boek. Hierin geeft de auteur een beeld van zes eeuwen veranderingen in de Brabantse Biesbosch. Een bonte verzameling wetenswaardigheden, waaronder zich veel zaken bevinden die niet of nauwelijks in boeken zijn beschreven. In dit werk ligt de nadruk op de laatste twee eeuwen algemene en vooral op de agrarische geschiedenis van het gebied en zijn bewoners. De eeuwige strijd tegen het water, de visserij, het kooibedrijf, de bedijking en inpolderingen, invloedrijke griendbaronnen en poldereigenaren, het wonen en werken in de Brabantse Biesbosch, de vooruitgang, de oorlogsjaren, de wederopbouw, de vele overstromingen, de ruilverkaveling en de laatste ontwikkelingen in de Zuidwaard komen in dit boek ruimschoots aan de orde. Het grootste gedeelte van de na 1421 ontstane Biesboschzee veranderde in de loop der eeuwen door opslibbing en verlanding in gorzen, grienden, hooilanden en landbouwpolders. In 1948 werd langs de Nieuwe Merwede begonnen met de aanleg van de hoge bedijking die rond de gehele Brabantse Biesbosch zou komen. Het moest één groot, vloedvrij gebied worden met daarin uitbreidingsmogelijkheden voor de landbouw. Echter na de watersnood van 1953 veranderden de plannen. In de politiek begon men te beseffen dat de gehele bedijking rond de Biesbosch tijdens extreme waterstanden grote gevolgen zou hebben voor de gehele regio. Met als gevolg dat halverwege de jaren vijftig het Rijk stopte met de verdere omdijking en met de toekomstige plannen tot inpoldering. Pas na de afsluiting van het Haringvliet in 1970 en de voltooiing van de ruilverkaveling waren in de Noord- en Oostwaard de woon- en werkomstandigheden aanzienlijk verbeterd. Het risico op de af en toe terugkerende overstromingen was toen nagenoeg voorbij en door de nieuwe polderwegen en afgedamde kreken waren de vroegere bereikbaarheidsproblemen voor de bewoners en arbeidskrachten verleden tijd. Na de hoogwatertoestanden van 1993 en 1995 werd duidelijk dat ook een extreme rivierwaterstand tengevolge van klimaatverandering zeer bedreigend kon zijn. Er moest ruimte komen voor de rivier. Na de eerste ingrepen in de Kleine Noordwaard ging na 2012 vrijwel de gehele Noordwaard op de schop. Binnen enkele jaren verdwenen in de Biesbosch vele honderden hectares cultuurgrond. Tientallen gezinnen en bedrijven werden verplaatst en ruim vijftig boerderijen en woningen gesloopt. Het eeuwenoude cultuurgebied veranderde binnen enkele jaren grotendeels in een natuurgebied met voldoende ruimte voor waterberging en voor doorstroming van de rivier. De ruim driehonderd foto’s, kaarten en afbeeldingen in dit boek versterken het beeld van de veranderingen die vooral de laatste eeuwen binnen en rond de Biesbosch hebben plaatsgevonden. Want de tijd kent geen genade! Een unieke verzameling afbeeldingen en gegevens waarvan de meeste nooit eerder zijn gepubliceerd.

Details