Tekst achterflap

Het hoogste recht is het hoogste onrecht. Wat het zwaarst is, moet het zwaarst wegen. De betekenis van een woord is zijn gebruik in de taal. De wet is hard, maar het is de wet. Wie stelt, bewijst. Geef mij de feiten, dan geef ik u het recht. Ons recht kent tal van dit soort rechtsspreuken. Ze kunnen worden beschouwd als de kleinste samenvattingen van het recht. In de toepassing fungeren de rechtsspreuken als de topica van het juridisch redeneren, als vindplaatsen voor argumenten in het juridisch debat. In Vijf minuten rechtsfilosofie worden veertig rechtsspreuken onderzocht. Wat is de precieze betekenis van die spreuken? Waar komen ze vandaan? En hoe hangen ze samen? Het zoeken naar antwoorden op deze vragen leidt tot speurtochten op het terrein van de centrale stromingen in de rechtsfilosofie: het natuurrecht, het rechtspositivisme en het rechtsrealisme. De speurtochten in dit boek verschenen eerder als columns bij Ars Aequi (arsaequi.nl/weblogs/vijf-minutenrechtsfilosofie)

Inhoudsopgave

Voorwoord; 1. Ius in causa positum: in de feiten ligt het recht; 2. Gelijke gevallen gelijk, naar de mate van gelijkheid; 3. No man shall be permitted to take advantage of his own wrong; 4. The life of the law has not been logic: it has been experience; 5. De wetboeken der volkeren worden mettertijd gemaakt; maar strikt genomen maakt men ze niet; 6. Wat het zwaarst is, moet het zwaarst wegen; 7. De strijd om het recht is de poëzie van het karakter; 8. Don’t make a fortress out of a dictionary; 9. De betekenis van een woord is zijn gebruik in de taal; 10. Final but not infallible; 11. De rechters zijn slechts spreekbuis van de wet; 12. Right is the child of law; 13. Dura lex sed lex: de wet is hard, maar het is de wet; 14. My job is to apply the law you write; 15. Zolang de onderdanen slechts aan de algemene wil onderworpen zijn, gehoorzamen zij niemand – alleen hun eigen wil; 16. Zij die geboren worden groeten u; 17. Summum ius summa iniuria: het hoogste recht is het hoogste onrecht; 18. Wie stelt, bewijst; 19. Ius est ars boni et aequi: recht is de kunst van het goede en het billijke; 20. Oog om oog, tand om tand; 21. Nulla poena sine praevia lege poenali: geen straf zonder voorafgaande wettelijke strafbepaling; 22. Audi et alteram partem: hoor en wederhoor; 23. Geef mij de feiten, dan geef ik u het recht; 24. Handel alleen volgens die maxime waarvan je tegelijkertijd kunt willen dat zij een algemene wet wordt; 25. Rubrica legis non est lex: de titel van de wet is niet de wet; 26. Ieder wordt geacht de wet te kennen; 27. Lex superior derogat legi inferiori: de hogere wet gaat vóór de lagere; 28. Ubi iudicia deficiunt, incipit bellum: waar toegang tot de rechter ontbreekt, begint de oorlog; 29. Cessante ratione legis, cessat et ipsa lex: de wet houdt op te bestaan als de ratio voor die wet er niet meer is; 30. Pacta sunt servanda: afspraken moeten worden nagekomen; 31. Wat voor het mindere geldt, geldt voor het meerdere; 32. In pari delicto: de pot die de ketel verwijt; 33. Een onrechtvaardige wet is geen wet; 34. Liberté, égalité, fraternité; 35. Ieder draagt zijn eigen schade; 36. Law is orders backed by threats; 37. De rechter spreekt door zijn vonnis; 38. De dader heeft het slachtoffer te nemen zoals hij is; 39. Testis unus testis nullus: één getuige, géén getuige; 40. Auctoritas non veritas facit legem: gezag, niet waarheid, maakt recht

Details